Wat is discriminatie?


Discriminatie is iets dat overal kan voorkomen in onze maatschappij. Denk bijvoorbeeld  aan discriminatie tijdens een sollicitatieprocedure en op de werkvloer, discriminatie op het gebied van vrijetijdsbesteding zoals in de sportschool of bij de dansvereniging. Maar ook aan discriminatie bij de toegankelijkheid van gebouwen voor personen met een handicap of chronische ziekte.  

Ook als student kun jij te maken krijgen met discriminatie en wel in het onderwijs. Zo zou discriminatie kunnen voorkomen op de onderwijsinstelling waar jij naartoe gaat of tijdens het stage lopen. Maar hoe weet je nou of jij te maken hebt met discriminatie? En is er iets dat je zou kunnen doen? Om deze vragen te kunnen beantwoorden is het belangrijk om een duidelijk beeld te krijgen  van wat discriminatie nu eigenlijk precies inhoudt.  


Het begrip ‘discriminatie’ 

Discriminatie kan zich voordoen wanneer iemand ongelijk behandeld, achtergesteld of uitgesloten wordt op basis van één of meerdere (persoons-)kenmerken, ook wel discriminatiegronden genoemd. Kan is daarbij een belangrijk woord. Het is namelijk belangrijk om te weten dat niet iedere situatie waarin sprake is van ongelijke behandeling, achterstelling of uitsluiting, te bestempelen valt als discriminatie.  

Zo kan er pas echt gesproken worden van discriminatie wanneer het gaat om een situatie die in de wet verboden is gesteld. Welke situaties dit zijn is te vinden in de gelijkebehandelingswetgeving, dit zijn de Nederlandse wetten die zich bezighouden met discriminatie.


De gelijkebehandelingswetgeving 

Het ongelijk behandelen, achterstellen of uitsluiten van mensen wordt in de gelijkebehandelingswetgeving aangeduid met het begrip onderscheid. In deze wetgeving is onder andere opgenomen dat het verboden is voor onderwijsinstellingen of stagebedrijven om onderscheid te maken ten aanzien van studenten op grond van hun:  

  • godsdienst  
  • levensovertuiging 
  • politieke gezindheid 
  • ras 
  • geslacht 
  • nationaliteit 
  • (hetero- of homo)seksuele gerichtheid 
  • burgerlijke staat 
  • handicap of chronische ziekte 

Klik hier voor meer informatie over het wettelijk kader  



Intimidatie en seksuele intimidatie 

Ook intimidatie en seksuele intimidatie vallen onder het verbod tot het maken van onderscheid.  


Direct en indirect onderscheid 

Onderscheid kan onderverdeeld worden in twee vormen. Zo bestaat er zowel direct als indirect onderscheid.  

Bij direct onderscheid gaat het om een situatie waarin een student ongelijk behandeld, achtergesteld of buitengesloten wordt en waarbij direct verwezen wordt naar één van de hierboven genoemde discriminatiegronden.  

Van indirect onderscheid is sprake wanneer een ogenschijnlijke neutrale bepaling, maatstaf of handelwijze ervoor zorgt dat een student  in het bijzonder getroffen wordt op basis van een van de hierboven genoemde discriminatiegronden. In dit soort gevallen wordt er dus indirect verwezen naar de discriminatiegronden.  


Denk jij hiermee te weten wat discriminatie nu echt is? Op de pagina 'Wel of geen discriminatie?' laten wij zien hoe dun de lijn is tussen wel of geen discriminatie.